Franciszek Gustaw Karpa, urodzony 15 października 1915 roku w Działdowie, był niezwykłą postacią w historii Polski. Zasłynął jako veteran II wojny światowej oraz majorem 11 pułku Ułanów Legionowych z Ciechanowa. Jego życie, pełne heroizmu i oddania, sięga okresu, gdy młodzież walczyła o wolność swojego kraju.
W dniu 5 lutego 2019 roku, Karpa odszedł w Toruniu, stając się najstarszym żyjącym ułanem w Polsce, co uczyniło go symbolem historii ułanów oraz bohaterskich działań Polaków w czasie najciemniejszych dni XX wieku. Jego życie oraz osiągnięcia będą pamiętane przez przyszłe pokolenia.
Życiorys
Franciszek Karpa rozpoczął swoją karierę zawodową jako urzędnik w dziale księgowości w starostwie powiatowym. W 1937 roku, odbywając obowiązkową służbę wojskową, dołączył do 11 pułku Ułanów Legionowych stacjonującego w Ciechanowie. Już jako żołnierz wcielono go do 3 szwadronu, który kształcił się w szkole podoficerskiej. Po jej zakończeniu objął stanowisko instruktora.
Po zaledwie roku służby, Franciszek otrzymał przydział do nowo utworzonego plutonu, skupiającego się na narciarstwie i jeździe na nartach. Jego kariera wojskowa obejmowała różnorodne działania, w tym walki, które miały miejsce w Przasnyszu i Warszawie. W ramach swoich obowiązków przebywał w Modlinie, z którego ostatecznie trafił do stolicy Polski. Zdołał dołączyć do żołnierzy 41 pułku piechoty z Suwałk i wspólnie z nimi zażarcie bronił pozycji przy wylocie ulicy Grójeckiej aż do chwili kapitulacji Warszawy.
Po zakończeniu walk Franciszek został wzięty do niewoli, a następnie przeszedł do pracy w Królewcu jako robotnik, aż do momentu wyzwolenia miasta przez wojska radzieckie. Następnie spędził kilka miesięcy w obozie utworzonym przez Sowietów na terenie Estonii. Do Polski powrócił dopiero w 1945 roku, osiedlając się w Toruniu, w dzielnicy Podgórz. W 1946 roku zawarł związek małżeński.
Po wojnie podjął pracę na kolei, a także angażował się w działalność Motozbytu oraz Powszechnego Domu Towarowego. Na emeryturze poświęcał czas na nauczanie dzieci rzeźby, a także wspierał harcerzy, aktywnie uczestnicząc w działalności Stowarzyszenia „Nasz Podgórz” oraz lokalnych związków kombatanckich.
W 2005 roku, na mocy decyzji prezydenta Polski, Franciszek został awansowany do stopnia podporucznika, a w 2006 roku do porucznika. Jego kariera wojskowa zakończyła się awansem na stopień majora w 2015 roku. Jego zasługi zostały docenione poprzez liczne odznaczenia, w tym medal „Za zasługi dla obronności kraju”, Kombatancki Krzyż Zwycięstwa oraz Srebrny Krzyż Zasługi. W 2008 roku, od prezydenta Lecha Kaczyńskiego, otrzymał Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski.
Franciszek Karpa znalazł swój wieczny spoczynek na cmentarzu św. św. Piotra i Pawła w Toruniu.
Przypisy
- a b c d SzymonS. Spandowski SzymonS., Umarł major Franciszek Karpa. Najstarszy polski ułan [online], nowosci.com.pl, 05.02.2019 r. [dostęp 08.02.2019 r.]
- Uroczysty, kawaleryjski pogrzeb majora Franciszka Karpa, Instytut Pamięci Narodowej 09.02.2019 r.
- a b c SzymonS. Spandowski SzymonS., Pan Franciszek Karpa z ulicy Parkowej na Podgórzu skończył sto lat. Życzymy dużo zdrowia! [online], nowosci.com.pl, 22.10.2015 r. [dostęp 08.02.2019 r.]
- M.P. z 2008 r. nr 87, poz. 765.
Oceń: Franciszek Karpa